Visualising E-learning based Speech Therapy: VEST ‘Zien hoe je praat’
Participerende partijen • Sint Maartenskliniek, RD&E (mw. drs. L. Beijer, mw. drs. R. Schaefer, mw. mr. P. Holtus) • Radboud Universiteit Nijmegen, Faculteit der Letteren, afd. Taalwetenschap (Prof. dr. A. Rietveld) • Radboud Universiteit Nijmegen, Faculteit der Sociale Wetenschappen, Kunstmatige Intelligentie en Donders Institute for Brain, Cognition and Behaviour, Centre for Cognition (mw. dr. Makiko Sadakata, Prof. dr. ir. P. Desain) • Universitair Medisch Centrum St. Radboud Nijmegen, afd. Revalidatie (Prof. dr. A. Geurts) • Universitair Centrum voor Informatievoorziening (dhr. M. van Beers)
Looptijd project 1 januari 2011 – 31 december 2011
Doel
Het doel van het VEST-project is de verbetering van de visuele feedback in een reeds bestaande webapplicatie voor spraaktraining, namelijk ´op E-learning gebaseerde SpraakTherapie´ (EST). Met behulp van deze webapplicatie kunnen patiënten met verminderde verstaanbaarheid als gevolg van verworven neurologisch letsel, zelfstandig hun spraak oefenen op basis van een oefenprocedure van achtereenvolgens ‘luisteren’ (naar de voorbeeldspraak), ‘imiteren’ en ‘vergelijken’ (van voorbeeldspraak en eigen spraak). De technologische feasibility en de ‘efficacy’ van deze webapplicatie voor spraaktraining is reeds aangetoond tijdens een implementatietraject van EST. Aanleiding voor het uitzetten van het vervolgtraject ‘Zien hoe je praat’ is het gegeven dat tijdens de implementatiefase van EST de huidige visuele feedback over toonhoogte en luidheid onvoldoende afgestemd leek te zijn op de mogelijkheden en behoeften van neurologische patiënten (CVA en Parkinson): de huidige feedback over de spraak is statisch, abstract en vindt pas enkele seconden na de spraakrealisatie door de patiënt plaats. Deze feedback is voor veel neurologische patiënten, met veelal cognitieve en/of visuele perceptieproblemen, moeilijk te begrijpen en dus niet bevorderlijk voor gerichte pogingen om de spraak te verbeteren. Om het gebruikersgemak te verhogen en tevens meer inhoudelijke aanwijzingen te geven voor gerichte verbeterpogingen, is aanpassing van de visuele feedback over toonhoogte en luidheid gewenst. Deze dient eenvoudiger, dynamischer en aantrekkelijker te zijn, en daardoor patiënten richting te geven bij een nieuwe spreekpoging. Door aanpassing van de visuele feedback, kan het potentieel van EST (intensivering van therapie, zelfstandig onderhoud van spraakkwaliteit, en het borgen van een gezonde balans tussen vraag en aanbod van communicatieve zorg) optimaal benut worden. De vernieuwde visuele feedback die voor onze doelgroep van neurologische patiënten beoogd wordt, is reeds ontwikkeld voor muzikanten die hun muzikale expressie willen leren verbeteren: het Practice Space systeem. De visualisatie van muzikale expressie in dit systeem is gebaseerd op onderzoek naar intuïtieve voorkeuren voor visuele vormen, geassocieerd aan geluidskarakteristieken. Dit reeds ontwikkelde feedbacksysteem dient te worden aangepast aan de eisen van EST, en vervolgens geïmplementeerd te worden in deze webapplicatie voor spraaktraining.
Methode
Het project behelst twee delen. Deel 1: Ontwerp en validatie van visuele feedback. Er zal een intuïtieve visualisatie worden ontworpen van het verloop van toonhoogte en luidheid in gesproken zinnen. Daartoe worden gezonde luisteraars in een webexperiment gevraagd om op basis van paarsgewijze vergelijkingen de beste visuele representatie van toonhoogte en luidheid van spraak te kiezen. Antwoord dient verkregen te worden op de volgende vragen: a) wat is de optimale visuele representatie van de spraakdimensies toonhoogte en luidheid? b) aan welke condities moeten visualisaties voldoen opdat luisteraars afwijkingen van de eigen spraak t.o.v. de doelspraak kunnen detecteren? Deel 2: Evaluatie van de bruikbaarheid van de visualisatie voor neurologische patiënten. De gegevens uit deel 1 zullen worden ingezet voor een pilot met neurologische patiënten. Aldus wordt een gebruikersevaluatie verkregen.
Beoogde resultaten
De resultaten van dit project zullen bestaan uit: 1) software voor visualisering van de spraakdimensies ‘toonhoogte’ en ‘intensiteit’ (luidheid). a) de visualisaties dienen perceptueel intuïtief te zijn b) de visualisaties dienen afwijkingen van de doelspraak adequaat weer te geven 2) inzichten in criteria voor het bieden van adequate visuele feedback voor neurologische patiënten. Toepassingen De ontwikkelde software zal geïmplementeerd worden in de bestaande webapplicatie EST, waarbij de aangepaste visualisaties neurologische patiënten gerichte aanwijzingen geven om de doelspraak zo goed mogelijk te kunnen benaderen. Met het oog op de toenemende belangstelling voor en de ontwikkeling van uiteenlopende telehealth applicaties binnen de neurorevalidatie zijn de resultaten van het VEST-project project eveneens van belang voor domeinen buiten de spraakrevalidatie. Voor toepassingen van telepractice en telemonitoring binnen meerdere functiedomeinen (bijv. de motoriek) kan gebruik worden gemaakt van de in het VEST-project verworven inzichten. Dat geldt uiteraard ook voor offline applicaties binnen de neurorevalidatie.
P: 15